گروه جامعه- پروین محمدی: در میان انواع سرطانهای بافت‌ها و نسوج مختلف بدن، سرطان «پروستات» از نظر شیوع و فراوانی یکی از شایعترین سرطانهاست.
اگرچه از جمله سرطانهایی است که غالباً رشدی بسیار کند و آهسته دارد. از آنجا که بیش از یک سوم سرطانها قابل پیشگیری و یک سوم آنها در صورت تشخیص زود هنگام، قابل درمان است، گفت و گویی انجام دادیم با دکتر رضا مهدوی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادرار و استاد دانشگاه تا با علایم و نشانه‌های سرطان پروستات، علل ابتلا و پیشگیری از آن بیشتر آشنا شویم.
دکتر مهدوی درباره پروستات و عملکرد آن می‌گوید: غده پروستات بخشی از دستگاه تولید مثل در مردان است با وزن تقریبی بیست گرم که در زیر مثانه بر روی کف لگن قرار دارد و مجرای خروج ادرار که از مثانه شروع می‌شود از میان آن عبور می‌کند. وی در پاسخ به این سؤال که آیا بزرگ شدن پروستات به سرطان منجر می‌شود، می‌افزاید: با افزایش سن مردان، به طور طبیعی پروستات بزرگ می‌شود که معمولاً خوش خیم است و به علت مجاورت با مجرای دفع ادرار می‌تواند بر عمل دفع ادرار اثر گذاشته و فرد را دچار اختلال در دفع ادرار نماید. در بیشتر مردان با افزایش سن، پروستات شروع به بزرگ شدن می‌کند، به طوری که در اغلب آنها در سنین بالا علایم اختلال ادراری به صورت قطره قطره شدن، عدم دفع کامل و کاهش قطر و فشار ادرار مشاهده می‌شود. بزرگ شدن خوش خیم پروستات معمولاً با جراحی درمان‌پذیر است.
استاد اورولوژی دانشگاه خاطرنشان می‌کند: با اینکه علل قطعی در ایجاد این نوع سرطان شناسایی نشده، ولی بررسی‌ها نشان داده: تغذیه، سابقه خانوادگی و عوامل شغلی در بروز سرطان پروستات مؤثر است. مثلاً میزان چربی موادغذایی یکی از عواملی است که می‌تواند در ایجاد سرطان پروستات نقش داشته باشد. همچنین مصرف زیاد گوشت قرمز، احتمال ابتلا به این بیماری را دو تا سه برابر افزایش می‌دهد. از طرف دیگر مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها و فیبرهای غذایی احتمال پیدایش سرطان پروستات را کاهش می‌دهد. عامل دیگر سابقه خانوادگی است که در صورت وجود سرطان پروستات در بستگان درجه اول، احتمال ابتلا به آن دو برابر خواهد شد و اگر بیش از یک نفر از بستگان درجه اول به سرطان پروستات مبتلا باشند، احتمال ابتلا به آن چهار برابر خواهد شد. عوامل شغلی و محیطی نیز احتمال بروز سرطان را بیشتر می‌کند و کارگرانی که با کودها، لاستیک و… سر و کار دارند و یا کسانی که با بطری‌های حاوی کادمیوم و ویروس‌ها در تماس اند احتمال مبتلا شدنشان بیشتر است. وی یادآور می‌شود: سرطان پروستات می‌تواند بدون علامت بوده و فقط در بررسی های غربالگری تشخیص داده شود، ولی با بزرگ شدن توده سرطانی، برحسب محل و اندازه آن و گستردگی تومور می‌تواند علایم مختلفی داشته باشد. چنانچه تومور مجرای دفع ادرار را تحت تأثیر قرار دهد، اختلال دفع ادرار به صورت کاهش قطر و فشار ادرار، تکرار ادرار و قطره قطره شدن ادرار بروز خواهد کرد. گاه بیمار دچار شب ادراری و درد هنگام دفع ادرار یا بی‌اختیاری ادرار خواهد شد. درگیری رشته‌های عصبی در لگن می‌تواند سبب ناتوانی جنسی گردد. ممکن است بیمار از درد لگن، کمردرد و درد پا شاکی باشد و در موارد پیشرفته‌تر که بیماری به استخوانها نیز سرایت کرده است، دردهای استخوانی هم به علایم بیمار اضافه می‌گردد.
دکتر مهدوی درباره راه‌های پیشگیری از این بیماری تصریح می‌کند: سرطان پروستات هم مانند سایر سرطانها در صورتی که در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان شود می‌تواند به بهبود کامل بیمار بینجامد بنابراین توصیه می‌شود در تمام مردان بالای ۵۰ سال که بیماری مهمی ندارند، سالانه معاینه پزشکی کامل از نظر وجود سرطان پروستات انجام شود و آزمایش خون برای اندازه گیری پروتئین PSA صورت پذیرد.
علل دیگری مانند عفونت پروستات و بزرگ شدن خوش خیم پروستات هم می‌توانند سبب افزایش این پروتئین گردند که این عوامل با معاینه دقیق و آزمایشهای تکمیلی از سرطان پروستات جدا می‌شوند. نکته مهم اینکه در مردانی که سابقه این بیماری در خانواده آنها وجود دارد، این آزمایشها باید از ۴۰ سالگی آغاز شود. افزون بر آن توصیه می‌شود در رژیم غذایی روزانه تا حد امکان از گوشت کم چرب استفاده شود، میوه و سبزی تازه بیشتر مصرف گردد و کارگران در محیط کار از وسایل حفاظتی (دستکش، ماسک و…) به طور دقیق استفاده کنند.
Loading ...